اورلود در سیستم های تهویه مطبوع

اورلود قطعه‌ای است که در سیستم‌های خنک کننده تهویه مطبوع تعبیه شده و از آسیب دیدن دستگاه، سوختن آن و از بروز خطرات پیش‌بینی نشده جلوگیری می‌کند. زمانیکه که سیم پیچ کمپرسور داغ شده باشد، دستگاه دچار اورلود می‌شود و به این ترتیب از آسیب‌های جبران‌ناپذیر جلوگیری می‌شود.

در ادامه این مقاله جذاب با اورلود و انواع آن آشنا خواهیم شد.

اورلود چیست؟

اورلود OLP مخفف overload Protector می‌باشد و به معنای محافظ اورلود یا محافظ اضافه‌بار می‌باشد. این قطعه کوچک در بیشتر وسایل برقی از جمله کولرهای گازی تعبیه می‌شود و وظیفه آن جلوگیری از سوختن و آسیب دیدن سایر قطعات اصلی وسیله الکتریکی می‌باشد. برای نمونه در اسپلیت‌ها زمانی که سیم پیچ کمپرسور به شدت داغ می‌شود، اورلود با قطع جریان برق مانع سوختن موتور و آسیب جدی به کمپرسور کولر گازی می گردد.

انواع overload

اورلود به دو صورت حرارتی و مغناطیسی در سیستم‌های سرمایشی و گرمایشی بکار برده می‌شود:

اورلود حرارتی

اورلودهای حرارتی در مدار به صورت سری (موازی) بسته می‌شوند و در زمان بالا رفتن حرارت دستگاه، جریان را قطع می‌کنند و پس از بازگشت سیستم به حالت طبیعی اجازه عبور جریان را مجددا صادر می‌کند. ساختار OLP حرارتی مشابه بی‌متال است و متشکل از دو فلز غیر همجنس می‌باشد. این دو فلز در اثر حرارت منبسط می‌شوند و تغییر حالت می‌دهند. از آنجایی که دو فلز غیر همجنس هستند و انبساط متفاوتی دارند در اثر حرارت با جداکردن اتصال یا به اصطلاح کنتاکت اورلود موجب قطع جریان می‌شوند.این سازوکار نوعی محافظ حرارتی است و علاوه بر سیستم‌های خنک کننده در سایر وسایل برقی همچون سشوار بکار برده می‌شود.

اورلود مغناظیسی در سیستم های حرارتی و برودتی

OLP مغناطیسی به صورت بوبینی شکل می‌باشد. این اورلود زمانیکه جریان ولتاژ بالا رفته و جریان عبوری در مدار بیش از جریان تنظیم شده باشد برای جلوگیری از آسیب دیدن سایر قطعات، مدار را قطع می‌کند و پس از تنظیم ولتاژ مجددا ارتباط برقرا می‌شود. OLP مغناطیسی از یک هسته مغناطیسی همراه با چند دور سیم پیچیده شده اطراف آن تشکیل شده است. جریان اتصال کوتاه بامغناطیسی شدن مدار و قطع اهرم می‌گردد. از نوع مغناطیسی به ندرت به صورت مجزا استفاده می‌شود.

انواع OLP بکار رفته در کولر گازی

اورلودهایی که در کولرگازی مورد استفاده قرار می‌گیرند در دو نوع بوده و در هر دستگاه با دستگاه دیگر متفاوت می‌باشند.

• اورلود داخلی یا اینترنال (Internal)
• اورلود خارجی یا اکسترنال (External)

سیستم‎‌های سرمایشی قدیمی مجهز به اورلود خارجی و از نوع حرارتی می‌باشند که روی سیم COM بسته می‌شوند. اما Overload داخلی در دستگاه‌های بروزتر نصب شده و درون کمپرسور دستگاه تعبیه می‌شود و با نام اینترنال شناخته می‌شوند. از این رو دسترسی به این OLP دشوار بوده و گاهی برای تعمیرات باید پوسته کمپرسور شکافته شود.

دلیل اورلود اسپلیت چیست؟

سیستم‌های برودتی و حرارتی با اورلود شدن مانع آسیب دیدن موتور و کمپرسور دستگاه می‌شوند. اما دلایل زیادی برای بروز این اتفاق وجود دارد که دقیقا قابل شناسایی نمی‌باشند اما دلایلی که عمومی‌تر هستند به شرح زیر می‌باشند:

• افزایش شارژ گاز مبرد بیش از حد معمول یا نشتی گاز مبرد
• فشار کندانسور بنا به دلایلی نظیر کثیف بودن افزایش یابد.
• بروز اختلال در برق ورودی به دستگاه در اثر ولتاژ پایین یا ایجاد نوسان
• بروز مشکل فنی در کمپرسور همچون خرابی فن، اتصال کوتاه و …
• خرابی خازن کمپرسور
• سوختن سیم پیچ راه انداز یا استارتر
• گرفتگی لوله‌های موئین
• کثیف بودن فیلتر تصفیه هوا

لازم به ذکر است دلایل ذکر شده در بالا بدون در نظر گرفتن برند دستگاه بوده و عموما در تمامی برندها دیده می‌شود.

تشخیص اورلود شدن سیستم برودتی

تشخیص OLP شدن دستگاه به سادگی امکان‌پذیر نبوده و کاری فنی و تخصصی است که بهتر است توسط افراد متخصص و با تجربه انجام شود. اما به دو روش می‌توان اورلود را تشخیص داد و با تعمیرکار حرفه‌ای تماس گرفت:

1. توجه به تغییرات و نشانه‌هایی در عملکرد دستگاه نظیر تولید باد گرم توسط دستگاه
2. تست بدنه کمپرسور

برای تست بدنه کمپرسور صرف نظر از اینکه نوع اورلود داخلی باشد یا خارجی، اگر حرارت بدنه کمپرسور به میزان زیادی بالا باشد به شکلی که با لمس دست حرارت زیاد را احساس کنید احتمالا دستگاه دچار OLP شده است. دراین حالت با استفاده از یک اهم متر می‌توانید پایه‌های کمپرسور را تست کنید. برای اینکار یک سر اهم‌متر را به پایه C وصل کنید و سایر پایه‌ها با سر دیگر تست می‌شوند. اگر پایه C با دیگر پایه‌ها ارتباط نداشته باشد نشانگر اورلود است. در نظر داشته باشید گاهی ممکن است قطعه Overload هم خراب شده باشد.

آیا می توان دستگاه را از اورلود خارج کرد؟

OLP دارای ساختار مکانیکی است که در شرایط اضطراری واکنش نشان داده و باعث قطع اتصالات می‌شود. در چنین شرایطی با بازگشت دستگاه به حالت طبیعی، OLP رها و دستگاه مجددا راه اندازی می‌شود. اما از این موضوع نباید ساده گذشت چراکه همیشه دلیلی برای بروز اورلود وجود دارد که نشان دهنده مشکل جدی در سیستم بوده و باید سریعا رفع گردد تا دستگاه آسیب جدی نبیند.برخی افراد برای آنکه دستگاه به چرخه فعالیت بازگردد روی کمپرسور دستگاه آب می‌ریزند. در این حالت مشکل بطور موقتی رفع می‌گردد اما این راه‌ حل به هیچ‌عنوان توصیه نمی‌شود و اصولی نمی‌باشد زیرا ممکن است حرارت دستگاه افزایش یابد و اسیدی شدن دستگاه و خرابی سایر قطعات را به همراه داشته باشد.

سوالات متداول

برخی از سوالاتی که در ارتباط با Overload کاربران با آن روبرو خواهند شد:

هزینه اجرت تعمیر و رفع مشکل OLP براساس برند و مدل دستگاه تعیین می‌گردد. تعمیرکار و سرویس‌کار فروشگاه بادبزن پس از یافتن دلیل اورلود اسپلیت هزینه را تعیین می‌کند و هیچ هزینه‌ای بدون بررسی دستگاه اعلام نخواهد شد. زیرا مشکل دستگاه دقیقا مشخص نبوده و امکان دارد هزینه رفع آن کمتر یا بیشتر باشد.