مقالات
اویل سپراتور در کمپرسور سیستم های تهویه مطبوع چه نقشی دارد؟
آبان
اویل سپراتور یا فیلتر سپراتور که قطعه‌ای است که در فرآیند تبریدی نقشی مهم را ایفا می‌نماید.. در سیستم‌های تهویه مطبوع برای بهبود عملکرد کمپرسور و روان‌سازی قطعات داخلی دستگاه از روغن کمپرسور استفاده می‌کنند. اما استفاده از روغن مشکلاتی نظیر ورود روغن به خط لوله گاز مبرد را به همراه داشته و در عملکرد سیستم تاثیر منفی خواهد داشت. از این رو استفاده از فیلتر سپراتور (فیلتر جداکننده روغن) الزامی است.در ادامه به معرفی سازوکار این قطعه و نقش آن در فرآیندهای تبریدی می‌پردازیم.
اگر اپراتور فنی کمپرسورهای روغنی هستید، یا فروشنده انواع فیلتر سپراتور می‌باشید و یا قصد دارید مطالب بیشتر در ارتباط با جداکننده روغن بدانید، در ادامه با ما همراه باشید.
اویل سپراتور چیست؟
اویل سپراتور یا فیلتر سپراتور به معنای جداکننده روغن می‌باشد. این قطعه دارای:
- یک بدنه اصلی
- صفحه فلزی
- شناور کننده (فلوتر)
می‌باشد و برای تفکیک هوا و روغن از یکدیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.
عملکرد فیلتر سپراتور همانند فیلتر هوا یا فیلتر روغن نیست و برای جداسازی آلودگی‌ها مورد استفاده قرار نمی‌گیرد بلکه این فیلتر برای جداسازی روغن از سیال مبرد و بازگرداندن آن به کمپرسور کاربرد دارد. محل نصب این قطعه در سیکل تبرید در خروجی کمپرسور (خط دهش) و بین کندانسور و کمپرسور می‌باشد و به‌صورت عمودی نصب می‌گردد.
مراحل فرایند اویل سپراتور کمپرسور
کمپرسور وظیفه کمپرس کردن یا فشرده کردن گاز مبرد را برعهده دارد. اما در انجام چنین فرآیندی اندکی روغن همراه با هوا وارد کمپرسور می‌شود. در حین کار دستگاه اندکی روغن از کمپرسور خارج می‌شود که نامطلوب بوده و با استفاده از جداکننده روغن از ورود روغن به لوله‌های تبرید جلوگیری می‌شود.فیلتر سپراتور عموما در فاصله کمی از کمپرسور و بعد از آن نصب می‌شود و ذرات روغن جذب شده را مجددا به مخزن کمپرسور باز می‌گرداند. از این رو جدا کننده روغن نه تنها از ورود روغن به خط لوله جلوگیری می‌کندد بلکه در میزان روغن مورد استفاده برای کمپرسور نیز صرفه‌جویی می‌شود. در ادامه مراحل فرایند فیلتر سپراتور ذکر شده است:
مرحله اول: استفاده از نیروی گریز از مرکز
پس از فشرده شدن هوا و ترکیب آن با روغن کمپرسور، ابتدا روغن و هوای فشرده شده به صورت چرخشی وارد مخزن سپراتور می‌شوند. در این مرحله ذرات درشت روغن به کمک نیروی گریز از مرکز از هوای فشرده جدا می‌شود.
مرحله دوم: توسط فیلتر سپراتور
سپس هوا همراه با ذرات ریز روغن به سمت فیلتر سپراتور هدایت می‌شود. اویل سپراتور دارای دو ورق توری فلزی می‌باشد که در بین آنها لایه‌هایی از الیاف مصنوعی میکروفایبرگلاس جای گرفته است. لایه‌های فایبر گلاس بکار رفته در فیلتر روغن دارای ساختاری متخلخل بافته نشده از الیاف مصنوعی شیشه آمیخته با رزین می‌باشد که به صورت لایه لایه قرار می‌گیرند. به میزانی که فشردگی لایه‌ها بیشتر و فیبرها باریک‌تر و روزنه‌ها کوچک‌تر باشند، اویل سپراتور راندمان بهتری خواهد داشتاین لایه‌ها به صورت فیزیکی از عبور ذرات ریز روغن جلوگیری می‌کنند. ممکن است همچنان بخاراتی از روغن همراه هوا از جداکننده روغن عبور کنند اما این مقدار به دلیل ناچیز بودن قابل چشم‌پوشی است.
مرحله پایانی
با کاهش دمای هوای فشرده، بخارات روغنی هم به آرامی از حالت گاز به مایع تبدیل می‌شوند. در این مرحله میکروفیلترهای اویل سپراتور توسط کربن اکتیو و روش‌های شیمیایی ذرات روغن را جذب می‌کنند.
با پایین آمدن دمای هوای فشرده شده بخارات روغنی هم کم کم از حالت گازی به مایع تغییر حالت می دهند . میکرو فیلتر ها به کمک کربن اکتیو و با راهکارهای شیمیایی این ذرات روغن را جذب می کنند.
انواع فیلتر سپراتور
اویل سپراتور در سه نوع ارائه می‌شود که در ادامه به معرفی یک می‌پردازیم:
- فیلتر سپراتور فلنچ‌دار (فلنج دار) و بدون فلنچ (فلنج)
- فیلتر سپراتور کاسه بیرونی و کاسه داخلی:
- فیلتر سپراتور پیچ‌دار
فیلتر سپراتور فلنچ دار (فلنج دار) و بدون فلنچ (فلنج)
جداکننده‌های بدون فلنچ به کمک فشار در جای خود ثابت می‌شوند.
در حالی‌که فیلترهای فلنچ‌دار توسط یک واشر آب‌بندی در جای خود ثابت می‌شوند.
فیلتر نوع فلنچ‌دار ممکن است دارای سوراخ‌هایی باشد که در هنگام خرید باید به:
- تعداد سوراخ‌ها
- قطر سوراخ‌ها
- فاصله مرکز آنها تا مرکز دهانه فیلتر
توجه نمایید.
فیلتر سپراتور پیچ دار
در برخی از نمونههای اویل سپراتور، روی تانک کوچک انتهایی، یک پیچ نگهدارنده تعبیه شده است. این پیچ برای کمپرسورها با مخزن بزرگ به ثابت ماندن فیلتر کمک می‌کند.
نشانه‌های خرابی اویل سپراتور کمپرسور
- در هوای خارج شده از مخزن کمپرسور روغن دیده شود.
- در زمان تخلیه آب از زیر مخزن کمپرسور، به جای آب،ترکیب شیری رنگ دیده شود که نشان دهنده خروج روغن از مخزن کمپرسور می‌باشد.
- پایین آمدن سطح روغن روی مخزن سپراتور که بعد از مدتی دمای کمپرسور بالا رفته و دستگاه خطای دما را نمایش دهد.
- در صورت عدم تعویض به موقع فیلتر سپراتور، احتمال خرابی ایرند کمپرسور افزایش می‌یابد.
ساز و کار اویل سپراتور
جداکننده به‌صورت عمودی در فاصله نزدیکی بعد از کمپرسور نصب شده است. بهتر است خط لوله تا پیش از رسیدن به جداکننده روغن، عایق‌بندی شده باشد یا از دستگاه‌های گرم‌کننده استفاده شود. با این کار انرژی جنبشی به خوبی حفظ می‌شود.مخلوط روغن و هوا با سرعت زیادی وارد فیلتر سپراتور می‌شود. دیسک فلزی همچون مانع عمل کرده و ذرات روغن به دلیل وزن بیشتر روی آن باقی می‌ماند و به سمت پایین هدایت می‌شوند. اما گاز مبرد به دلیل وزن کمتر و حالت گازی که دارد از دیسک عبور می‌کند. به این ترتیب روغن جدا شده درون سپراتور جمع می‌شود. به محض رسیدن حجم روغن به شاخص شناور، شیر تخلیه روغن به دلیل اختلاف فشار بین جداکننده و مخزن روغن کمپرسور، باز شده و روغن مجددا وارد مخزن می‌شود.
عوامل موثر بر افزایش مدت کارکرد اویل سپراتور کمپرسور
- تعویض به موقع روغن کمپرسور
- تعویض به موقع فیلتر هوا کمپرسور
- برقراری صحیح ارتباط سیستم ارتینگ
- تنظیم صحیح ساکشن روغن
نکات مورد توجه در استفاده از اویل سپراتور
- استفاده از جداکننده روغن موجب صرفه‌جویی در مصرف روغن، انرژی و سوخت می‌شود.
- فیلتر سپراتور باید به صورت دوره‌ای نگهداری و تعویض گردد. می‌توان برای کنترل کیفیت این قطعه از یک رسیور (سایت گلاس) بعد از خروجی روغن استفاده کرد.
- فیلتر روغن مناسبی انتخاب کنید و توجه داشته باشید قطر لوله خروجی این قطعه باید با قطر لوله خروجی از کمپرسور برابر باشد.
- حتما برای این قطعه یک چک ولو در نظر بگیرید. چک ولو روی خط لوله و بعد از اویل سپراتور نصب می‌گردد و مانع بازگشت جریان سیال مبرد می‌شود.
