
سیستم VRF یک نمونه از دستگاههای تهویه مطبوع مرکزی است که از آن برای گرمایش و سرمایش و در تاسیسات ساختمانها بخصوص ساختمانهای کم ارتفاع و املاک شخصی استفاده میشود. این فناوری در اوایل دهه 1980 در ژاپن به وجود آمد و بعد از آن در ایالات متحده به محبوبیت رسید. با گذشت زمان و در طول سالها پیشرفت قابل توجهی کرده و در حال حاضر بسیاری از کمپانیهای مطرح تولیدکننده سیستمهای تهویه مطبوع تولید آن را در دستور کار خود قرار دادهاند.
وی آر افها مانند داکت اسپلیتها دارای یونیت داخلی و یونیت خارجی هستند. با این تفاوت که در این سیستم به جای جریان آب از جریان سیال مبرد برای انتقال حرارت، گرمایش و سرمایش استفاده میشود.کمپرسور بکار رفته در آنها از نوع اسکرول دور متغیر است که باعث شده بتوان از این دستگاه در ظرفیتهای حرارتی متغیر بهره برد.یونیت خارجی در فضای آزاد مانند پشت بام نصب میشود و از طریق خط لوله برای تغذیه یونیت داخلی به آن وصل میشود.یونیت داخلی تقریبا عملکردی مشابه با سیستم فن کویل دارد. مزیتی که این دستگاه دارد امکان نصب یونیتهای داخلی متعدد برای فضاهای مجزا است و از این طریق امکان مدیریت میزان گرمایش و سرمایش وجود دارد.
از وی آر افها به صورت گستردهتری در ساختمانهای بزرگ استفاده میشود. چرا که امکان تنظیم دما در بخشهای مختلف به صورت مجزا و به راحتی قابل انجام شدن است. این قابلیت در اسپلیتها وجود ندارد و برای تغییر دمای هر اتاق نیاز به خرید یک دستگاه اسپلیت جداگانه است. با این وجود عملکرد این دستگاه شباهتهای زیادی با سیستم کولر گازیهای دیواری دارد، بدین ترتیب که در یونیت خارجی، عملیات کمپرسور انجام شده و مبرد به یونیتهای داخلی منتقل میشود.
کمپرسور در یونیت خارجی موتورها را به گردش درمیآورد، گاز فریون را متراکم میکند و در تمام مدار آن را پخش میکند. مبرد وارد یونیت داخلی و فن کویل میشود و در این مرحله انتقال حرارت بین محیط و فن کویلها صورت میگیرد. در نتیجه این فرآیند عملیات گرم و یا سرد شدن انجام میشود.
نحوهی عملکرد این دستگاه در زمان سرمایش مشابه با سیکل انجام شده در یخچال است. بدین صورت که میزان مشخص از انرژی دریافت شده، با گردش سیال مبرد، گرما از محیط دریافت شده و به محیط خارج از ساختمان منتقل میشود.کمپرسور یا همان یونیت خارجی فشرده سازی و انتقال مبرد را انجام میدهد.بعد از ورود مبرد به کندانسور، جریان هوا از روی کویلهای حرارتی کندانسور عبور کرده و موجب خنک شدن سیال مبرد و پایین آمدن دمای آن میشود. سیال خنک شده از یک شیر فشار شکن عبور میکند و فشار آن پایین میآید، در اثر این فرآیند به حالت مایع درآمده و به سمت یونیت داخلی حرکت میکند. به دلیل اختلاف دمایی موجود در این بخش گرما را از هوای داخل اتاق گرفته و به بخار اشباع تبدیل میشود.
بیشترین استفادهای که از این سیستم تهویه میشود در جهت تامین سرمایش است. به همین دلیل استفاده از آن برای تامین گرمای محیط برای مناطقی که آب و هوای معتدل دارند مناسب است.سیکل انجام شده مشابه با حالت سرمایش است با این تفاوت که سیال مبرد بعد از گرم شدن وارد یونیت داخلی شده و گرمای خود را به جریان هوای سرد محیط داخلی میبخشد.
در این دستگاه، کمپرسور اینورتر فشرده سازی سیال را انجام میدهد. این قطعه برای انجام وظیفه خود نیاز به انرژی دارد. براین اساس دو نوع طراحی برای وی آر افها وجود دارد. در بعضی از آنها انرژی الکتریکی تامین کنندهی انرژی مورد نیاز برای کمپرسور است و در دسته دوم یک موتور سوخت احتراقی وجود دارد.
EHP مخفف عبارت Electric Heat Pump است و در این دسته انرژی مورد نیاز از برق شهری تامین میشود. در یونیت خارجی این دستگاه چند الکتروموتور تعبیه شده است که به گردش در آوردن کمپرسور و تأمین انرژی لازم جهت به جریان در آوردن سیال مبرد در سیکل دستگاه را برعهده دارند. الکتروموتورها تاثیری بر روی محیط زیست ندارند و سر و صدای زیادی تولید نمیکنند.
GHP مخفف عبارت Gas Heat Pump است و در این دسته تامین انرژی از گاز شهری انجام میشود. در این سیستم VRF ، از یک موتور احتراقی پیستونی بهره بردهاند. این موتور به کمپرسور اینورتر وصل شده و کار فشرده سازی سیال مبرد را انجام میدهد. سیال پس از فشرده شدن وارد کندانسور می شود و با عبور از شیر انبساطی آماده ورود به یونیت داخلی است. مزیتی که این سیستم دارد ارزانتر بودن گاز مصرفی نسبت به الکتریسیته است. اما نسبت به دسته بندی اول سر و صدای بیشتری دارند که با نصب یونیت خارجی در بیرون از ساختمان این مشکل تا حد زیادی حل شده است.
این سیستم جزو مدرنترین و بروزترین دستگاههای تهویه ارائه شده در بازار است که مزایای زیادی برای آن برشمردهاند. این مزایا باعث شده تا افراد زیادی از بین تمامی دستگاههای موجود جهت سرمایش و گرمایش محیط به دنبال خرید VRF باشند. از جمله مهمترین مزایای آن می توان به این موارد اشاره کرد:
همانطور که گفته شد امکان استفاده از یونیت داخلی مجزا برای هر فضا وجود دارد و از این طریق میتوان گرمایش و سرمایش را در هر محیط مدیریت کرد.
سیستم های سه لوله ای وی آر اف قابلیت سرمایش و گرمایش محیطهای مجزا را دارند.
این سیستم در مقایسه با داکت اسپلیت و مینی چیلر مصرف برق و انرژی کمتری دارد.
یونیت خارجی در فضای خارج از ساختمان نصب میشود و امکان انجام لوله کشی بصورت توکار وجود دارد که بر روی نمای بیرونی ساختمان تاثیرگذار نخواهد بود. یونیت داخلی هم بر روی دیوار یا سقف نصب میشود و باعث اشغال فضا روی زمین نخواهد شد.
به طور معمول تمامی VRF ها دارای یونیت خارجی و یونیت داخلی کم صدا و آرام هستند که موجب برهم خوردن آسایش کاربران نمیشود.
بسیاری از سیستمهای تهویه قابلیت استفاده در مناطقی که رطوبت هوا زیاد است را ندارند و در بعضی از شرایط آب و هوایی هم دچار کاهش بازدهی میشوند. این قبیل از مشکلات در سیستم وی آر اف وجود ندارد و قابل استفاده در تمامی شرایط آب و هوایی است.
در هنکام خرید وی آر اف متوجه خواهید شد که هیچ نیازی به موتورخانه و فضای کنترل حرارت ندارد و تمامی فرآیندها برای تامین سرما و گرما در یونیتها انجام میشود. همچنین نیازی به لوله کشی گسترده ندارد. به همین دلیل نصب آسان و کم هزینهای خواهد داشت.
اگر قصد خرید این سیستم را دارید احتمالا با برندهای مختلفی روبه رو میشوید که تجهیزات وی آر اف را تولید و عرضه کردهاند.برای خرید حتما با افراد متخصص مشورت کرده و خرید خود را از فروشگاههای معتبر انجام دهید. در هنگام خرید علاوه بر قیمت وی آر اف به کیفیت قطعات، تجهیزات و خدمات پس از فروش آن نیز توجه کنید.