فیوز یکی از قطعات حفاظتی تعبیه شده در سیستمهای تهویه مطبوع میباشد و با قطع برق و خاموش کردن دستگاه، از آسیب دیدن کولرگازی جلوگیری میکند. به بیان دیگر این قطعه در کولرهای گازی به نحوی طراحی شده است که حد معین ولتاژ مجاز وارد شده به کولر را کنترل میکند. با توجه به اهمیت فیوز در ادامه این مطلب با این قطعه و دلایل پریدن آن بیشتر آشنا خواهیم شد.
فیوز چیست؟
فیوز (fuse)، قطعهای است حفاظتی که در مدارهای الکتریکی و الکترونیکی بکار برده میشود و از قطعات دستگاههای برقی در برابر افزایش غیرمجاز جریان الکتریکی محافظت میکند. عبور جریانی بیش از جریان نامی از این قطعه موجب میشود فیوز با قطع جریان برق به اختلال ایجاد شده واکنش نشان دهد و مانع آسیب دیدن سایر قطعات دستگاه گردد.
فیوز کولر گازی
کولرهای گازی یکی از پر مصرفترین دستگاههای سرمایشی میباشند که قیمت نسبتا بالایی دارند و کوچکترین خرابی در یکی از قطعات این دستگاه هزینههای زیادی برای مصرف کننده به همراه خواهد داشت، بنابراین در این دستگاه برای عبور
- جریان مورد نیاز کمپرسور
- جریان موردنیاز فن یونیت خارجی
- جریان موردنیاز فن یونیت داخلی
در سیستم الکتریکی دستگاه این قطعه تعبیه شده است. اسپلیتها مجهز به یک فیوز شیشهای درون پنل خود هستند که روی برد الکتریکی تعبیه شده است. برد الکتریکی در بخش پشتی و در مسیری که سیمهای رابط وارد پنل میشوند، قرار گرفته است. در اثر سوختن fuse تعبیه شده روی بردالکتریکی، سیستم سرمایشی روشن نخواهد شد.
نقش fuse در سیستمهای تهویه مطبوع
فیوز بکار رفته در کولرگازی، برای حفاظت از سایر قطعات در برابر ولتاژ غیر نرمال ورودی دستگاه کاربرد دارد. برق ورودی به سیستم خنک کننده ابتدا از فیوز عبور میکند و پس از رسیدن به ولتاژ مورد نیاز دستگاه به سایر بخشها منتقل میشود. در مواقعی که ولتاژ بالا باشد یا به عبارتی اضافه بار (overload) رخ داده باشد، رشتههای فیوز آب شده و جریان برق قطع میشود، به این ترتیب به سایر قطعات آسیب وارد نمیشود.
دلایل سوختن fuseچیست؟
برخی از عواملی که موجب سوختن فیوز سیستمهای تهویه مطبوع میشوند به شرح زیر میباشد:
- نوسانات برق ورودی یکی از دلایل سوختن این قطعه میباشد که با تعویض fuse شروع به کار میکند. در صورتی که خرابی قطعات برد عامل سوختن این قطعه باشد، با تعویض مجدد و اتصال به برق احتمال سوختن fuse وجود دارد.
- عدم استفاده از fuse با کیفیت و مناسب برای دستگاه، دلیل سوختن این قطعه میباشد. استفاده از فیوز متناسب با ظرفیت دستگاه بسیار اهمیت دارد.
دلایل پریدن فیوز سیستم خنک کننده
اگر با پرش مکرر fuse مواجه هستید، باید به بروز مشکل در سیستم دستگاه خنک کننده شک کنید. بهتر است پیش از بررسی فیوز و تعویض آن ابتدا دلیل را پیدا کنید. در ادامه برخی از مهمترین دلایل پریدن fuse ذکر شده است:
گرم شدن فیوز
fuse در اثر گرم شدن بیش از حد طبیعی جریان برق را قطع میکند. این قطعه به چند دلیل میتواند گرم شود:
- شل بودن سیم ورودی و خرجی. زیرا شل بودن سیمها گرما تولید میکنند.
- فرسودگی قطعات داخلی کولرگازی
- گرمای بیش از حد محیط و ترکیب آن با گرمای دستگاه، گرمای غیر طبیعی ایجاد کرده و موجب قطع برق و پرش فیوز میشود.
کابل ورودی نامناسب
کابل ورودی نامناسب میتواند یکی دیگر از دلایل پریدن fuse باشد. اکثر برندهای اسپلیت کابل مخصوص به خود را دارند اما اگر دستگاهی کابل نداشته باشد، باید کابلی برای آن استفاده کنید که حتما یک تکه باشد. زیرا کابلهای دو تکه به دلیل اتصالاتی که در آنها ایجاد شده موجب گرم شدن کابل میگردد و ولتاژ کمتری به فیوز میرسد که موجب پریدن این قطعه میگردد.
کثیفی فیلتر و پنل داخلی
در اثر کثیف بودن فیلترهای سیستم خنک کننده ،دستگاه به سختی فعالیت کرده و به خوبی توانایی انتقال هوای خنک به فضای بیرون را ندارد. این امر موجب داغ شدن قطعات داخلی و اعمال فشار زیاد روی دستگاه میشود که نتیجه آن کارکرد ضعیف دستگاه و پرش ناگهانی فیوز میباشد. برای اینکه با این مشکل مواجه نشوید بهتر است حداقل سالی یکبار فیلترها و پنل داخلی کولر خود را تمیز کنید.
خرابی فن دستگاه
در اثر خرابی فن، سیستم خنک کننده فشار زیادی تحمل کرده و به سختی فعالیت میکند که نتیجه آن پرش فیوز دستگاه میباشد.
عمر بالای دستگاه
عمر بالای کولرگازی یکی از دلایل مهم پریدن fuse میباشد. زیرا دستگاهی عمر بالایی دارد بیشتر قطعات آن فرسوده شدهاند و به دلیل آنکه قادر به تحمل فشار نیستند با پریدن مداوم فیوز مواجه خواهید شد.
کاهش گاز مبرد
با کاهش گاز مبرد، سیستم سرمایشی قادر نخواهد بود دمای محیط را به میزان تنظیم شده ترموستات برساند و در اثر فشار زیاد، فیوز دستگاه میپرد.
ایجاد مشکل در خازن
خرابی خازن میتواند یکی دیگر از دلایل پریدن فیوز باشد. اگر دستگاه اندکی بعد از شروع به کار در اثر پرش فیوز خاموش شد میتوانید به دلیل خرابی خازن باشد. همچنین گاهی فرسودگی سیمهای داخلی باعث اتصال سیم خازن به بدنه شده و موجب خرابی خازن و پرش fuse میشود.
خرابی کمپرسور
بروز هرگونه مشکل در کمگرسور موجب خرابی این قطعه مهم میشود و در پی آن پریدن فیوز به همراه خواهد داشت.
اختلال در جعبه تقسیم
گاهی ایجاد مشکل در جعبه تقسیم ساختمان باعث پریدن فیوز میشود. در این مواقع برقی که از جعبه تقسیم به fuse منتقل میشود ولتاژ مناسب نداشته و موجب پرش این قطعه میشود.
تعویض فیوز کولرگازی
اگر با بررسی موارد فوق اطمینان حاصل کردید که خرابی از فیوز است، اکنون زمان آن است که برای تعویض این قطعه اقدام کنید. باید فیوزی متناسب با ولتاژ ورودی دستگاه خود خریداری کنید. اگر fuse کوچکتر از حد ولتاژ ورودی به سیستم خنک کننده باشد، در هنگام روشن شدن دستگاه پریده و میسوزد. همچنین اگر fuse بزرگتر و با ولتاژ بیشتر از حد مجاز اسپلیت باشد از ورود ولتاژ بالاتر به دستگاه جلوگیری نمیکند و موجب سوختن بردالکتریکی و سوختن کندانسور میشود.
پس حتما به این نکته توجه داشته باشید و فیوزی متناسب با دستگاه خود خریداری کنید. همچنین میتوانید از یک محافظ نیز برای کولرگازی استفاده کنید و به میزان زیادی از ورود نوسانات برق جلوگیری نمایید.